Chemische degradatie

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Chemische degradatie van bouwmaterialen is een proces waarbij de eigenschappen van het materiaal negatief veranderen door chemische reacties, vaak veroorzaakt door stoffen uit de omgeving of in het materiaal zelf.

Omschrijving

Degradatie van materialen is het fenomeen waarbij materiaaleigenschappen in de loop van de tijd verslechteren. Chemische degradatie is een natuurlijk verouderingsproces dat optreedt door chemische reacties met omgevingsfactoren of stoffen die al aanwezig zijn in het materiaal. Dit kan leiden tot een verlies van sterkte, duurzaamheid of functionaliteit. Bij beton kan chemische aantasting bijvoorbeeld optreden door agressieve stoffen in grondwater, grond of de lucht. Ook stoffen zoals zuren, zouten en sulfaten kunnen reageren met bestanddelen in het beton, waardoor het materiaal verzwakt en kan afbrokkelen. Corrosie van wapeningsstaal, vaak aangeduid als 'betonrot', is een veelvoorkomende vorm van chemische degradatie in gewapend beton, veroorzaakt door carbonatatie of chloriden.

Aantastingsmechanismen bij beton

Bij beton kan chemische aantasting plaatsvinden via verschillende mechanismen, waaronder oplossingsreacties door zuren en zacht water, uitwisselingsreacties door zouten en expansieve reacties zoals sulfaataantasting en alkali-silicareactie. De mate van agressiviteit van deze reacties wordt beïnvloed door factoren als concentratie, pH-waarde, temperatuur en frequentie van blootstelling.

Milieuklassen voor beton

Om rekening te houden met de chemische aantasting van beton, wordt in de betonvoorschriften (NEN-EN 206) gewerkt met milieuklassen, waaronder milieuklasse XA. Deze klasse richt zich specifiek op chemische aantasting door stoffen in de natuurlijke bodem, grondwater of chemisch agressieve stoffen, onderverdeeld naar gelang de agressiviteit (licht, matig, sterk) op basis van pH en/of concentratie van specifieke stoffen. Voor betonverhardingen met onbeschermde wapening geldt een chlorideklasse om corrosie te beperken.

Vergelijkbare termen

Corrosie

Gebruikte bronnen: